در جهان امروز حرف اول را رسانه‌ها می‌زنند، به خصوص در جوامع شبیه ایران که رسانه‌ها به ناچار بار مسئولیت احزاب سیاسی و نهادهای مدنی را نیز برعهده گرفتند؛ در این شرایط رسانه به عنوان رکن چهارم دموکراسی علاوه بر اطلاع‌رسانی دوسویه بین مردم و مسئولین، وظیفه نقد را نیز بر دوش می‌کشد، از این رو جایگاه اخلاق رسانه‌ای به مراتب پررنگ‌تر خودنمایی می‌کند.

اخلاق رسانه‌ای از یک سو به بررسی پرسش‌های پیش روی کنشگران رسانه ای اختصاص دارد و از سوی دیگر داوری‌های ارزشی مخاطبان رسانه را درباره‌ی محتوا و عملکرد رسانه مدنظر قرار می‌دهد. اخلاق رسانه به معنای تمرکز بر تعریف درست و غلط در کار رسانه‌ای نیست بلکه در پی آن است که ابزارهایی را برای حرکت در فضاهای خاکستری به وجود آورد، فضاهایی که در آنها می‌توان با بحث و استدلال از میان راه‌های متعارض یا متناقض دست به انتخاب زد. یعنی هدف آن توانمندسازی شهروندان در برابر معضلات و مشکلات پیش‌رو از طریق پرسش‌های واقعی برپایه اولویت‌دهی و ترویج اصول و ارزش‌های اخلاقی است.

به حرفه‌های رسانه توصیه می‌شود همواره با تعهد به مقوله خدمت عمومی همراه شده و رسانه‌ای روشن، ساده و شفاف باشند و تلاش نمایند جامعه را نیز اینگونه بازنمایی کنند.

در این بین عوامل گوناگونی برون و درون رسانه‌ای به عملکرد آنها تاثیر می‌گذارد؛ منافع تجاری، اثرات حقیقت‌گویی، توجه به تنوعات فرهنگی و رعایت حریم خصوصی موارد اصلی که اخلاق یک رسانه را ایجاد و قالب‌بندی می‌کنند.

هر فعال رسانه‌ای دو چارچوب اخلاقی فردی و رسانه مطبوع خود را باید مد نظر داشته باشد. اخلاق رسانه‌ای را کارشناسان امر به پنج مورد تقسیم نموده‌اند: آگاهی‌دهی عمومی، حدود آزادی رسانه‌ها، بیان حقیقت، احترام به حیثیت فردی و زندگی خصوصی افراد. همین موارد مرز بین یک رسانه و دیگر جریانات خبرپراکن را مشخص می‌کند.

در پایگاه خبری-تحلیلی عقیق زرین تلاش کرده‌ایم تا حد ممکن به اخلاق رسانه پایبند بوده و بیش از هر چیز دیگر خود را در برابر مخاطب پاسخگو بدانیم. در راستای برنامه‌های مدنظر تغییرات کلی در شکل سایت اعمال کردیم تا فضای این رسانه با مخاطب تعاملی‌تر شود، علاوه بر امکان درج نظرات مخاطبان در پایان هر مطلب، فضایی رانیز برای انعکاس مطالب مخاطبان اختصاص دادیم، که خوانندگان محترم می‌توانند از این طریق مطالب خود را در قالب پیشنهاد تهیه گزارش و خبر یا مقالات ارسال نمایند تا با نام خودشان یا به صورت امضا محفوظ در پایگاه درج شود.

برای ما رسانه بیش از آن که ابزاری برای امرار معاش باشد، ابزاری است برای کمک به پیشرفت و توسعه جامعه‌ای است که در آن زیست می‌کنیم. پرداختن بیشتر به شهرستان نهاوند –علی‌رغم گستره فعالیت سراسری- هم به این دلیل است که آنچه را می‌اندیشیم می‌تواند برای کشور سودمند باشد ابتدا در مقیاس کوچکتر امتحان نماییم. این حاصل تلاش و اندیشه ماست تا چه پیش آید و چه در نظر افتد. مخلص شما/ سردبیر

در اجرای هر کاری آنچه از همه مهم‌تر به نظر می‌رسد، رعایت نظم است، در لغت برای نظم معانی مختلفی آورده‌اند؛ به معنای آراستن، برپا داشتن، ترتیب دادن کار  و در اصطلاح نظامی به معنای پیروی کامل از دستورهای نظامی است و در باور عامه انضباط و انتظام، ترتیب و درستی، عدم هرج و مرج، سامان پذیری و آراستگی دانسته شده است.

یکی از اساسی‌ترین سفارشات دینی اسلام نیز همین امر است و علاوه بر آیات بی‌شماری که در قرآن کریم در تاکید نظم آمده، زمان‌بندی دقیق فرائض مذهبی نظیر نماز، روزه و حج نشان دهنده اهمیت این موضوع است.

وقتی کار به اداره یک جامعه می‌رسد تاکید نظم به مراتب بیشتر می‌شود حضرت امیر -علیه السلام- که در ابتدای وصیت‌نامه خود پس از تقوی الهی نظم در کارها توصیه می‌نماید، در نامه به مالک اشتر زمانی که او را به فرمانداری مصر منصوب می‌کند، می‌نویسد: «از عجله در مورد کارهایی که وقتشان نرسیده، یا سستی در کارهایی که امکان عمل آن فراهم شده، یا لجاجت در اموری که مبهم است، یا سستی در کارها هنگامی که واضح و روشن است، بر حذر باش! و هر امری را در جای خویش و هر کاری را به موقع خود انجام بده.» [نهج البلاغه نامه 53]

اما متاسفانه آنچه امروز مهم‌ترین تفاوت رفتاری ما با جوامع پیشرفته است، همین رعایت نظم است. جلسه‌های اداری ما معمولا با تاخیر برگزار می‌شود، بیشتر از زمان مقرر به طول می‌انجامد، جلسات به دلیل عدم رعایت نظم به هم می‌خورد، کارها از فرط بی‌نظمی بر زمین می‌ماند یا ناقص عملی می‌شوند و غیره.

علاوه بر این در گزارشات ادارات دولتی گاه به عبارتی برمی‌خوریم که شاید در نگاه اول مثبت به نظر برسد، اما در حقیقت باز هم از بی‌نظمی پنهان حکایت دارد که نشان از فاجعه‌ای در سطح مدیریتی است؛ از برنامه جلوتر هستیم!!!!

یعنی چی جلوتر هستیم؟

وقتی این جمله شنیده می‌شود، سه حالت به ذهن متبادر می‌شود:

۱- آمار ارائه شده درست نیست و در این میان یا مدیر مذکور اطلاعات درستی از برنامه ندارد و یا به عمد در حال ارائه اطلاعات غلط است.

۲- برنامه از اول درست تدوین نشده که پس از گذشت یک دوره زمانی از برنامه پیش‌بینی شده جلوتر زده‌اند.

۳- برنامه‌های دیگری که باید آنها هم طبق زمان‌بندی مشخص پیش می‌رفتند، به دلایل گوناگون رها شده و همه انرژی روی این کار خاص گذاشته شده و این یعنی بی‌نظمی روی بی‌نظمی.

یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد دستگاه‌های نظارتی، حاکمیتی و هماهنگ‌کننده اجرا و نظارت بر نظم در فعالیت‌هایی است که هر دستگاه اجرایی و خدماتی بر عهده دارد و قانون‌گذار بر همین قاعده اختیارات خاصی را به این دستگاه‌ها تفویض کرده است.

البته لازمه اجرای نظم، پیش‌بینی درست هر کار و برنامه‌ریزی دقیق بر مبنای واقعیات و شرایط هر کار است که پیش‌درآمد آن انجام کار پژوهشی پیش از ورود به مرحله برنامه‌ریزی و اجراست.

در جوامعی مانند کشور ما دیده می‌شود که یک مقام بالادست، یکباره دستوری بسیار خوب را در قالب آئین‌نامه یا بخش‌نامه یا به صورت شفاهی ابلاغ کرده و بعد می‌افزاید: لازم است به سرعت اجرایی شود، گاه نیز زمان‌هایی مانند 10 روز و یک ماه برای آن در نظر گرفته می‌شود.

اما وقتی به زیرساخت‌های لازم برای کار یا مسیر اجرای آن نگاه می‌کنی کاری است که حداقل چندین ماه زمان می‌خواهد. حاصل آن می‌شود که رده‌های پایین‌تر با عجله دست به کار شده و تلاش می‌کنند هر طور شده در مدت زمان مقرر چیزی به نام آن کار را ارائه دهند که گاه شبیه شیر بی یال و اشکم و کوپال از آب درمی‌آید.

گاهی نیز که کار به مشکل می‌خورد زمان فوق برای یک بار یا چند بار تمدید شده و باز هم کاری از آب درمی‌آید که چندان با آنچه از ابتدا قرار بود انجام شود، مطابق نیست.

بی‌شک کارهای یک جامعه قوام نیابد و استوار نشود، مگر بر پایه نظمی دقیق و برنامه‌ریزی شده و مسیر توسعه بی‌شک برای قائلین به نظم هموارتر خواهد بود. مخلص شما/ سردبیر

بالاخره مجوز نهایی فعالیت پایگاه خبری-تحلیلی عقیق زرین از سوی هیئت نظارت بر مطبوعات صادر شد و این رسانه که چندی پیش فعالیت خود را در نهاوند آغاز کرده بود، به طور رسمی به خانواده رسانه های کشور اضافه شد.

هدف از راه اندازی رسانه ای جدید در فضای کنونی، حرکت به سمت روزنامه نگاری توسعه گرا است، شیوه ای از روزنامه نگاری که چندین دهه پیش در کشورهای خاور دور شکل گرفت و اثرات آنرا امروز می توان در آنها به وضوح مشاهده کرد و چند سالی است به صورت کم و بیش در کشور ما نیز جای خود را باز کرده است.

جامعه امروز ما  بیشتر از هر مشکلی به مرض افراط و تفریط دچار شده است، در همه کارها خیل کسانی که از دو سوی بام افتاده‌اند، تاییدی بر این سخن است. متاسفانه با همه تأکیدهایی که در خصوص میانه‌روی و پرهیز از تندروی‌ و کندروی شده، گاه در مسیر افراط می‌دویم و گاه در راه تفریط پشت پشت پس می‌رویم. 

مسیر عقب‌ماندگی جامعه ما را هم که خوب بررسی کنیم باز به رد پای همین دوری از میانه‌روی می‌رسیم، در هر موضوعی چنان زود گر گرفته و شعله می‌کشیم که آنی دیگر تنها خاکستری سرد باقی خواهد ماند و یا بی تفاوت در گوشه‌ای نشسته و به یکباره آتش‌مان الو می‌شود و همه چیز را نابود می‌کنیم.  در همه این موارد آنچه از دست می‌رود فرصت است که: قدر وقت ار نشناسد دل و کاری نکند/ بس خجالت که از این حاصل اوقات بریم 

و بدین صورت به جای آنکه در صراط اعتدال حرکت کنیم، یک بار شمایل «ناکثین» را به خود می‌گیریم، بار دیگر به قامت «قاسطین» می‌ایستیم و گاه نقاب «مارقین» به صورت داریم. تاریخ را که مرور کنیم هر فتنه‌ای که در جامعه برخاسته از این سه فرقه و آنانی بوده که به آنها تشبه کردند.

 عیان‌ترین جلوه خودنمایی این سه فرقه در زمان حضرت علی -علیه السلام- بود که ایشان مصداق عدالت است و آنکه رفته بود باید باز می‌آمد و آنکه نرسیده بود باید می‌رسید. جنگ‌های  جمل و صفین و نهروان و سیلی که حضرت به روی خود نواخت، از فتنه‌های افراط و تفریط بود و بعد در ماجرای عاشورا قاسطین و  مارقین و ناکثین در اتحادی شوم  بر امام حسین -علیه السلام-  و اهل بیت پیامبر -صلوات خدا بر او باد- چنان کردند که تاریخ روایت می‌کند.

امروز نیز در جامعه با مردمی مواجه هستیم  که با یک کشمش، گرمی‌شان می‌شود و با یک غوره سردی.  آنکه در دام افراط و تفریط باشد  شبیه آن کسی است که خود را شکارچی شیر معرفی می‌کند و با زوزه شغالی  تنبان خراب می‌کند.

در این میان عده‌ای دیگر نان به نرخ روز خور، کناره گرفته و منتظر می‌مانند تا امروز کدام دسته سر برمی‌آورد؛ بعد یا می‌شوند کاسه داغ‌تر از آش و  گوی سبقت را از ناکث و قاسط و مارق می‌ربایند؛ یا با هرچه و هر که هست، علم مخالفت برمی‌دارند  و دست به سینه چنان به مخالفت می‌ایستند که گاه  با مخالفت خودشان هم  مخالفت می‌کنند.

در این میان  تنها اعتدال نجات‌بخش است، «الا تعدلوا اعدلوا هو اقرب للتقوی» [از اعتدال دوری نکنید که اعتدال به تقوی نزدیکتر است. سوره مائده، آیه ۸]

با این اوصاف آنکه پای به میدانی می‌گذارد، لازم است پیش از ورود تکلیف خود را مشخص کرده و راهی را که شروع کرده تا انتها برود، کم آوردن وسط راه، به وعده‌ای تن زدن از کار، به حربه‌ای جا زدن و ترسیدن و...  همه از خصوصیات ناکث و قاسط و مارق است که برای هر کدام هم بهانه دارند، یکبار خانواده را بهانه می‌کنند، یکبار مال و اموال، گاهی جایگاه خود را بهانه می‌کنند و گاه ترس از بی آبرویی را و.... 

باشد که خداوند رحمت کرده و ما را از ابتلا به این بلایا مصون بدارد. /مخلص شما، سردبیر

به درستی نمی‌توان گفت اولین خبر چه زمانی مخابره شده است، شاید اولین خبر رقص انسان اولیه دور آتش و نشان دادن حمله حیوانات وحشی بوده، پس از آن نیز کاتبان و مورخان برای اعصار طولانی وظیفه ثبت روایات و اتفاقات را برعهده داشته‌اند؛ اما چیزی که امروز به نام رسانه می‌شناسیم، برای اولین بار در یکی از روزهای سال ۱۶۰۵ در جمهوری آزاد استراسبورگ با نام «Relation» [به معنی: گزارش دادن] توسط یوهان کارلوس منتشر شد که تا امروز مدام در حال پیشرفت بوده و با هر صنعت و فناوری جدیدی به روزتر و کارآمدتر شده است؛ تا آنجا که فاصله بین رویداد و انتشار خبر به کسری از ثانیه رسیده و گوشی‌های همراه را تبدیل به نزدیکترین رسانه ساخته است. هر چه بوده از ابتدای حضور بشر تاریخ را روزنامه‌نگاران دوره‌های مختلف نوشته‌اند و امروز زمان آن رسیده که نه تنها روایتگر که باید تاریخ ساز شوند.

 عصری که در آن به سر می‌بریم دوران پسا انفجار اطلاعات است و آدمی که از حجم بالای اطلاعات و اخبار دچار سرگیجه شده دیگر تنها با خبررسانی صرف سیراب نشده و آنچه می‌خواهد تحلیل، نقد و بررسی اخبار است. با علم به این موضوع دست به کار راه‌اندازی رسانه‌ای جدید شدیم تا راه دیگر بسازیم برای حضور در عرصه رسانه.

عقیق نگین انگشتری و از جمله سنگ‌های گرانبهاست که در بین مردم فراگیری بیشتری دارد؛ سنگ خاره‌ای که از اکسیر لطف حضرت حق چنین درجه یافته، برگزیدن این نام از آن جهت است که به دنبال آنیم جلوه‌ای دیگر از عرصه رسانه را به نمایش در آوریم که فراتر از اطلاع‌رسانی بیشتر به مخاطب و نیازهای او نگاه می‌کند؛ و این به کیمیایی نیاز دارد و ادامه مسیر آزمون ماست.

 کیمیایی که کند سنگ عقیق                                                آزمون کن بر او سنگ بیار 

مولانا

عقیق ایران، حاصل اندیشه و تلاش گروهی جوان است که عشق به سرزمین خود را سرلوحه کار قرار داده‌اند و در این روزگار که پول حرف اول و آخر هر فعالیتی را می‌زند، پنجه در کاری افکنده‌اند که می‌دانند چندان به جنبه اقتصادی آن نمی‌توان امید داشت؛ اما دل به این خوش کرده‌اند که حق را بازگو کنند، هر چند سخت و زبان‌سوز باشد.

عقیق ایران، نگاهی گذرا به جهان و ایران دارد، اما در این میان، نهاوند جایگاه ویژه‌ای در اخبار آن خواهد داشت، از آن رو که تلاش داریم، شهر خود را با نگاهی ملی بررسی کنیم.

آنچه می‌نویسیم مصداقی بر این ادعا نیست که چیزی بیشتر از دیگران می‌دانیم، بلکه تنها تلاشی است برای دانایی، تنها به این دلیل که نادانی عذابی است دردناک.

مخلص شما- سردبیر