یادداشت سردبیر
سال 1399 آخرین سال قرن خورشیدی است، قرنی پر از حادثه. قرنی که گویی با بیماری همهگیر عجین شده است. ابتدای قرن حاضر، همچون این روزها جهان درگیر همهگیری بیماری ویروسی بود به نام آنفولانزای اسپانیایی و انتهای آن درگیر آنفولانزای چینی. جالبتر آنکه این دو بیماری از همه نظر به شبیه هستند. آنفولانزای اسپانیایی نیز در سالهای پایانی قرن گذشته شروع شد و با ادامه یافتن در قرن جدید حدود 50 میلیون قربانی و 500 میلیون مبتلا باقی میگذارد، با حساب جمعیت آن روزهای جهان، یک سوم مردم جهان را مبتلا کرده و قطعا بیشتر آنها را رنج داده است و حالا هم تخمین زده میشود که طی یکسال آینده 30 تا 70 درصد مردم دنیا به کرونا مبتلا شوند.
آنفولانزای اسپانیایی هم در ایران یکباره با وزش باد در تهران شروع شد، به گونهای که آنرا «ناخوشی باد» لقب دادند. قهرمان میرزا سالور عین السلطنه حاکم نهاوند، زنجان و فارس در خاطراتش چنین روایت میکند: «باد و طوفانی به شهر طهران رسید که بعد از آن روز بدون اغراق از صد نفر انسان ساکن طهران، نود نفر مبتلا به تب و ناخوشی شده و چنان شده است که بازارها [و] دکاکین بسته شد. عموم مدارس تعطیل کردند. در تمام ادارات بیش از یک ثلث حاضر نمیشوند. در هر خانه روی هم روی هم مریض ریخته است که کسی نیست پرستاری مرضا را بنماید. هیچکس همچو واقعه به یاد نداشت و این مرض با سینه درد است، سه شب یا دو شب با سردرد و سرگیجه... از قزوین هم به من نوشته بودند که شب همه مردم سلامت بودند صبح دو ثلث مردم ناخوش شدند که دکاکین و ادارات بسته شد».
نام این بیماری را آن روزگار مِشمِشه گذاشته بودند. در نهاوند به دستور حاکم شهر، دروازهها را بسته و با حمایت مرجعیت، شهر را تعطیل میکنند. این تعطیلی گرچه مردم شهر را به مضیغه انداخته و امرار معاش گروهی را مختل میکند، اما گویی مرض کنترل شده و در شهر کمتر از 10 درصد به این مرض مبتلا میشوند. اما آمار دقیقی در خصوص مبتلایان و متوفیان در شهر و روستا وجود ندارد.
به نظر میرسد شعری که مرتضی احمدی آنرا از زبان حاجیفیروز نقل میکند که: «سالی که گذشت سال بد بود/ سالی بد و بد زبد بدتر بود/ ای سال برنگردی/ بری دیگه برنگردی/ مردا رو اخته کردی!/ زنا رو شلخته کردی/ دکونا رو تخته کردی/ همــرو خسته کردی/ ای سال برنگردی بری دیگه برنگردی» برای همین اتفاقات سروده شده و بین مردم مرسوم شده باشد.
این ویروس جدید هم در ظاهر دست کمی از آن قبلی ندارد، اما نباید از نظر دور داشت که علم امروز بشر با ابتدای این قرن قابل مقایسه نیست، گرچه این موضوع از سختی از دست دادن حتی یکنفر چیزی کم نمیکند، اما میتوان امید داشت که این بیماری نیز مهار شده و در گوشهای از اوراق تاریخ بایگانی خواهد شد و چنان چرخ گذر ایام بر آن خواهد گذشت که شاید سالها بعد، وقتی اتفاقی مشابه رخ نمود، کسی بردارد و ما و این بیماری را از میان تاریخ بیرون بکشد و بنویسد: «در آن روزگار مردمی بودند که...» اینکه جمله چگونه ادامه بیابد برمیگردد به رفتار امروز ما. یادمان نرود ما امروز، تاریخ آیندگان را زندگی میکنیم.
این ویروس منحوس با تمام مشکلاتی که برای جامعه ما به وجود آورده، سبب شد تجلی از همدلی مردمی به نمایش گذاشته شود، که در نوع خود بینظیر بود. در مقابله با گسترش ویروس کرونا، مردم بدون وابستگی به هیچ ارگان یا گروه خاصی چنان در عرصه حاضر شده و کمر همت بستند که نمونه آنرا در کمتر نقطهای از دنیا میتوان مثال زد.
از کنار تعداد معدودی افراد سودجو که در این وانفسا بیشرفی پیشه کرده و سود شخصی را به نفع عمومی برتری دادهاند که بگذریم، حضور مردم در ضدعفونی عمومی شهرها، توزیع بستههای بهداشتی، تولید ماسک، همبستگی در حمایت از نیازمندان و راهاندازی کمپینهای مردمی برای در خانه ماندن و آموزش راههای پیشگیری از بیماری، بیهیچ چشمداشتی مثال زدنی است.
این رفتارها نشان داد، ایران همچون نام بلند آوازهاش همچنان سرزمین آزادگان است، آزاد مردان و آزاد زنانی که فرهنگ هزاران ساله خود را پاس داشته و نشان دادند میراثداران واقعی تمدنی هستند که جهان مدیون آن است و بسیاری کشورها باید به خود ببالند که سالهایی را زیر چتر این فرهنگ بزرگ زیستهاند.
اما در این میان نیز باز صحنههایی به چشم میخورد که از این مردم به دور است، ایراداتی که به نادرست در فرهنگ اجتماعی ما رسوخ کرده و سبب میشود، بیتوجه به محیطی که در آن زندگی میکنیم، زبالههای عفونی خود را در گوشه و کنار کوچه و خیابان رها کنیم، بیشک برازنده مردمی با این فرهنگ سترگ نیست و لازم است با کمی دقت بیشتر جلو این رفتارهای ناهنجار نیز گرفته شود.
با کمی تدبر در بحرانهای اینچنینی و بررسی رفتار مردمی، میتوان دریافت جامعه امروز ایران به عنوان یک جامعه متمدن، آگاه، مدرن و آزاده نه تنها نسبت به رویدادهای جاری مطلع و دارای تحلیل است، بلکه آماده واکنش و کنشگری متناسب نیز میباشد. چنین سرمایه اجتماعی را نباید نادیده گرفت که اگر با عدم اعتمادسازی چنین سرمایهای از دست برود، شاهد آسیبپذیری بیشتر جامعه در برابر بحرانها خواهیم بود. مهمترین درسی که این ویروس به ما آموخت اهمیت گفتن حقیقت به جای مدیریت حقیقت است، حقیقتی که گر چه میتواند بسیار تلخ باشد، اما بیشک به شیرینی اعتمادسازی و حفظ همبستگی مردمی میارزد.
مردم ما از خلال این بیماری، مفهوم ملت را آموختند، امیدواریم قدر این همبستگی دانسته شود چه از سوی مردم و چه از سوی دولت. شاید این ملتسازی بتواند مقدمهای باشد برای طی کردن گذار ایران، گذاری که با در نظر داشتن تفاوت دیدگاهها، روایتهای متکثر افراد، احترام به یکدیگر و همدلی؛ آیندهای انسانیتر، عقلانیتر و کارآمدتر را رقم زند و با آغاز قرن جدید، ایران در حال گذار به توسعه، تبدیل به کشوری توسعهیافته گردد. این بیشک میتواند بهترین آرزو باشد برای سالی که آغازش مبارک باد را از ما دریغ کرده است. مخلص شما/ سردبیر
محمدرضا عطایی
همایش بینالمللی «جایگاه زن در تمدن ایران و اسلام» به همت بنیاد ایرانشناسی و با همکاری کمیسیون ملی یونسکو-ایران، پنجم و ششم اسفندماه ۱۳۹۸ در بنیاد ایرانشناسی برگزار میشود.
به گزارش عقیق زرین، رئیس بنیاد ایرانشناسی دفتر منطقهای زاگرس با اعلام خبر فوق گفت: با توجه به جایگاه زن در دین مبین اسلام که نمونه اعلی آن حضرت فاطمه زهرا (س) میباشد و همچنین اهمیت نقش مقام زن در تاریخ ایران باستان، بنیاد ایرانشناسی تصمیم دارد برای برجستهسازی جایگاه زن، اولین همایش بینالمللی را جهت مناظره و مطالعه تطبیقی درخصوص نگاه به جایگاه زن، چه در حوزه مسئولیتهای اجتماعی و چه در خانه و خانواده، با حضور اساتید و فرهیختگان و نمایندگان انجمنهای مطالعات زنان جهان، برگزار نماید.
محمدرضا عطایی افزود: هدف از این همایش ایجاد فضای هماندیشی و همگرایی میان متخصصین و نظریهپردازان این حوزه، چه در دنیای اساطیر باستانی ایران و چه در میان کارشناسان غربی است. این تعامل قطعاً منجر به همافزایی و هماندیشی میان متخصصین این حوزه خواهد شد و دستاوردهای پویای مطالعاتی این همایش میتواند منجر به شناسایی مشکلات و چالشها و فرصتهای پیش روی زنان در عرصههای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی شده و همچنین باعث بهبود وضعیت زنان چه در عرصه داخلی و چه در عرصه بینالمللی شود.
وی ادامه داد: این همایش در سه محور جایگاه زن در آفرینش و تکوین، نقش زنان در عرصههای اجتماعی و اقتصادی، زنان و مطالعات آینده پژوهی در عرصه علم و فناوری، در کشورهای اسلامی و کشورهای غربی برگزار میشود و مهلت ارسال چکیده مقالات تا ۱۵ دیماه و آخرین مهلت ارسال مقاله تا ۱۵ بهمنماه میباشد.
عطایی گفت: ثبت نام در همایش آزاد و رایگان بوده و مطابق با مشخصات افراد ثبت نام شده، گواهینامه حضور در همایش صادر خواهد شد.
علاقهمندان جهت کسب اطلاعات بیشتر میتوانند با دبیرخانه همایش با شماره ۸۸۶۰۸۷۷۹-۰۲۱ تماس گرفته یا با رایانامه «of.pr@iranology.ir» مکاتبه نموده و برای ثبتنام به سایت بنیاد ایرانشناسی به نشانی «www.iranology.ir» مراجعه نمایند.
شیماحیدری_ مدیرمسئول
انتخابات مجلس یازدهم پیش روی ماست. اهمیت و حساسیت این دوره از انتخابات بر هیچ کس پوشیده نیست، به خصوص در شرایط کنونی که دشمن چشم به اقدامات ما در این مرحله دوخته است، به همین دلیل، همکاری و مشارکت برای هر چه باشکوه تر برگزار شدن آن بر همگان ضروری است.
در این میان، مسئولیت اصحاب رسانه به مراتب از دیگران سنگین تر است. این امر به دلیل نقش مؤثر این گروه در شکلگیری فضای سیاسی جامعه است. در واقع، اگر دیگر مسئولان در پی فراهم کردن ابزارها و امکانات مورد نیاز برای برپایی انتخابات هستند، رسانهها باید انگیزه لازم را برای حضور مردم در این انتخابات پدید آورده و فضای سیاسی کشور را پرشور و شوق سازند.
علاوه بر این، رسانهها باید با انتشار منصفانه همه نظرات موجود، افکار، رفتار و در نهایت، آرای مردم را هدایت کرده و با معرفی معیارهای مناسب، رأی دهندگان را در گزینش نامزدهای بهتر و برتر یاری رسانند.
روشن است که ادای این مسئولیت سنگین، جز با همّت و تلاش فراوان ممکن نخواهد بود. در این راستا، یکی از گام های ضروری، آشنایی با مسائل و محورهای انتخاباتی است.
قانون اساسی، قانون انتخابات و آییننامه های اجرایی، راهنمای اساسی در این مسیر است و همچون همیشه راهنمایی های مقام معظم رهبری راهگشای مسیر. اینها مواردی است که مشخص کننده تمام اقدامات لازم میباشد.
تمکین از قانون بی شک مهمترین اصلی است که همه بر روی آن اجماع داریم و لازم است بیشتر با مفاد اصلی آن آشنا شویم.
محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت:
🔻 ۲۲اردیبهشت ماه، به احتمال قوی آمریکا از برجام خارج میشود و ما باید منتظر متفاوت شدن اوضاع کشور باشیم.
🔻آماده متفاوت شدن فضا هستیم و تدابیر و بودجههای لازم را برای روزهای متفاوت با امروز، آماده کردهایم.
🔻 محاصره اقتصادی همچنان وجود دارد و وظیفه ما این است که آن را بشکنیم. از تصمیماتی که از ابتدای دولت کنونی تا کنون تحت عنوان برجام اتخاذ شده تا آخرین روز، با مستندات دفاع می کنم.
🔸قرار است ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا تا چند روز دیگر نظر خود در مورد ادامه عضویت ایالات متحده در برجام یا خروج از این توافق را اعلام کند. ترامپ برجام را توافقی بد میداند.
تصمیم آمریکا برای خروج از برجام در حالی مدام مطرح می شود که آژانس بین المللی انرژی اتمی هیچ نشانی از فعالیت هسته ای غیرصلح آمیز در ایران ندیده است.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در لندن میگوید: آژانس بینالمللی انرژی اتمی از تمام مدارک مورد ادعا و ارائه شده توسط نتانیاهو مطلع بوده است و پس از ۱۰ سال مطالعه هیچ اثر و مدرکی مبنی بر این که ایران فعالیتهای مرتبط با برنامه تسلیحات هستهای داشته، مشاهده نکرده است.
حمید بعیدی نژاد با انتشار پیامی در توئیتر افزود: بر همین اساس آژانس بینالمللی انرژی اتمی تصمیم گرفت تا در سال ۲۰۱۵ پرونده هستهای ایران را برای همیشه مختومه اعلام کند.